Niet de tijd gaat voorbij, maar jij … en ik… terug
(vrij naar Rutger Kopland).
Harry S attendeerde me -na het feest- op de website van de Kinsbergenstraat.
Nee Hannie, hoewel zij op mij lijkt, ben ik - denk ik - niet die vrouw op het Kralingen festival. Ik heb wel haar hoofd, maar herinner me de kleding niet. Heel vaag heb ik trouwens inmiddels wel het idee dat ik bij dat festival aanwezig was, dus misschien toch….. Mocht de echte Kralingenster opduiken, dan ben ik wel in haar geïnteresseerd.
Wat ik wel zeker weet is dat ik - naast Harry- op de krantenfoto (krant2) van het anti NATO protest sta, boven de tweede r. van "onderdrukking".
Toen ik op 1 september 1969 van uit de sociale academie in Sittard in Eindhoven stage kwam lopen bij het Instituut voor maatschappelijk werk in de Smitstraat, viel ik met mijn neus in de boter midden in een al bestaande grote bonte mengeling links-politiek activisten en veelsoortige studenten. Omdat ik in een woongemeenschap wilde wonen drukte ik op de bel van Smitstraat 1 waar ik op de deur de namen zag staan van de voor mij onbekende bewoners: Edmond (Mudje), Joke, Kees, Wya, Piet, Theo, Greetje en misschien nog anderen. Theo liet me binnen en ik schoof aan bij het avondeten in de uitbouw in de tuin. Ja, men wist wel een kamer voor mij bij Ton de W, Francien en Jan van A op Staringstraat 1. Heel snel daarna kwamen Piet en Corrie op de Staringstraat wonen en werd daar Esther geboren. Aan mijn muur daar hing de poster met Marx, Engels en Lenin en de tekst: "Alle reden vom Wetter, wir nicht".( Zie foto Staringstraat 1969) Onlang heeft Greenpeace deze tekst - onder verwijzing naar de klimaatsverandering creatief hergebruikt als: "Alle reden vom Wetter, wir ändern es". 
Toen ik Harry ontmoette verhuisde ik naar de Prins Hendrikstraat. (Zie foto Prins Hendrikstraat 1969 harry en ied). Op de balk in zijn kamer stond in krijtletters: "Order is chaos". In de Pr.H.straat woonden - in wisselende samenstelling- Michiel, Madeleen, Anthony, Mia, Bart T, Fons, Irene en Lies Snel, die prachtige roze koeienkonten schilderde, wat ik toen niet begreep omdat immers in die inhoudsloze(?) vormen geen politieke boodschap was te vinden. Gijs H -voor mij bekend als "Lappie"- was een welkome bezoeker. (Zie foto Prins Hendrikstraat 1969 anthony en gijs).
Van de Kinsbergenstraat herinner ik me een aantal bewoners (zoals Hannie, Maarten en Jeroen) en het huis zelf: de keuken met het aanrechtje en de in de website beschreven kamers. Ik ben er niet vaak geweest en behoorde niet tot de directe vriendenkring, maar op een of andere manier kwam je elkaar wel overal tegen en was je bevriend met elkaars vrienden. Mijn leven speelde zich vooral af in de contreien van Gestel in de buurt van Willemien, Fee,Gert Jan, Rob (ook ik herinner me Kootje), Thea, Wiebe, Mieke en Frans (waar ik een tijd woonde in de Gestelsestraat), Andre, Lucy, Arie, Patries, Mieke en Von. In Woensel trof ik vaak Jan, Liselot, Mieke en Henk en in de Treurenburgstraat, - behalve mijn huisgenoten Greetje Theo, Carla, Thijs, Ria, Boudewijn en Eik- ook de buren Pia, Willum, Erik, Frits ,Nel, Tatjana en hun geregelde bezoek van Annemarie en Maartje en Pieter. In Geldrop kwam ik wel eens bij Frank en Inge. Mooi om op de website veel van deze mensen van toen weer terug te zien. Heel pijnlijk ook om te lezen dat sommigen zo jong al zijn overleden en verdrietig om te realiseren dat zij worden gemist door hun partners, kinderen en vrienden.
Tussen 1969 en 1981 - de tijd dat ik in Eindhoven woonde - zijn er vele gezichten uit de kring weggegaan en vele bijgekomen. Vaak hing dat samen met de fasen en plaatsen waarin en waar we ons bevonden; de sociale en de pedagogische academie, de sociologie studie in Tilburg met de KSB, de Polek werkgroep en de Chinareis in 1975, de werkende jongeren en het jong volwassen werk in Geldrop, Proloog, de bijeenkomsten met bouwkunde en bedrijfskunde studenten, de demonstraties, het buurtwerk, het femsoc, het vrouwenhuis, de vrouwenkampen en de feesten her en der.
Met heel veel genoegen las ik de website en bekeek ik de afbeeldingen. Leuk dat Tim en Jop publiceren en meewerken aan de site. Het was een mooi idee om de reünie te organiseren.
Heden en verleden horen bij elkaar (en…. Maaike Helder…. dat heet alleen maar nostalgie als je het heden ontkent en het verleden idealiseert). De foto's, ingezonden brieven en het archiefmateriaal uit de Kinsbergenstraat hebben me aangenaam getroffen! Hoe verschillend en geheel in overeenstemming met de eigen persoonlijkheid, zijn de verhalen van Pia, Piet, Frans, Willum, Anthony en Rob. De ontwikkelingen in jullie levens hebben me niet verbaasd.
Heel leuk om de foto's van het feest te zien en daarbij Henk en Rob te treffen. Het is een heel goed idee om het vroegere materiaal uit de Kinsbergenstraat aan te bieden bij IISG en om een cd rom samen te stellen. Ik houd me aanbevolen voor een exemplaar en wil graag bijdrages leveren als dat aan de orde is.
Zelf bewaar ik graag schrijfsels en beelden. Soms is daartussen een onderwerp dat zich leent om opnieuw te verbeelden en dan probeer ik daarover een film te maken.
Ik heb wel eens gefantaseerd over het maken van een documentaire over de jaren 60 en 70.
Zou het niet interessant zijn om - bijvoorbeeld- in het licht van de huidige discussie over de erfenis van de jaren 60 en 70 een verhaal over toen te maken?! Volgens de criticasters heeft het geloof van toen in solidariteit, rechtvaardigheid, maakbaarheid, creativiteit en anti-autoriteit slechts vrijblijvendheid en doorgeschoten tolerantie opgeleverd. Vandaag zag ik Fahrenheit 9/11 (van generatiegenoot Michael Moore). Niks geen vrijblijvendheid en doorgeschoten tolerantie! Gewoon duidelijke taal over de oorlog (en het militair industrieel kompleks) zoals wij die in die tijd ook even ongenuanceerd spraken. Ook vele ideeën van de anders-globalisten en de Greenpeace activisten sluiten aan bij de gedachten uit de jaren 60 en 70. Intussen hebben wij misschien geleerd om onze gedachten anders- genuanceerder- te uiten en vorm te geven op onze eigen vierkante meter(s). Je kunt in dit korte leven het beste handelen naar en met je eigen capaciteiten en visie. Ik denk dat voor de meesten van ons geldt dat we in de kern niet veel veranderd zijn. Ik kan me heel goed vinden in de reactie van Piet Delhoofen. Zowel toen als nu kan je initiatieven zien van mensen die zich inzetten voor een eerlijke verdeling van goederen en voor democratische rechten. De (invloed van de) activiteiten van "toen" moeten we relativeren en de initiatieven van "nu" mogen best worden opgewaardeerd. De 60tiger en 70tiger jaren hebben veel aandacht gekregen door het merkwaardige fenomeen van de "tijdgeest". Het was geen verdienste van elk individu afzonderlijk dat het leek alsof we met fundamentele veranderingen bezig waren. We liftten mee op een internationale golf van democratiseringsacties. (ik weet ook wel dat die niet uit de lucht komen vallen en ook dat er individuen voor nodig zijn om zo'n golf te laten golven) en we handelden simpelweg zoals dat paste in de tijdgeest. Het is en was moeilijk te verklaren waarom de een zus en de ander zo handelt. In de kern zoeken en zochten we misschien ook naar een "erkenning" door leeftijdgenoten. Nu - 35 jaar later- handelen de meesten van ons anders dan toen. Voor een deel is dat maar goed ook, maar toch wordt ik wel weer geraakt door zo'n Michael Moore die in het groot zijn nek durft uit te steken om te laten horen wat hij vindt op een manier waarop wij dat toen ook durfden. Ons handelen in de jaren 60 en 70 was in dat opzicht heel OK. De schroom van sommige 50tigers om terug te kijken verbaast me. Het is kennelijk een niet vanzelfsprekende kunst om een organische verbinding te vinden tussen toen en nu.
Dat zo'n film over de jaren 60 en 70 ook beelden kan laten zien van de typische interieurs, kleding, leefstijl, spraakgebruik en haardracht uit die tijd, is mooi meegenomen.
Er is maar een klein probleempje: Een documentaire maken vraagt enorm veel tijd en inzet.
Vooralsnog blijft het wat mij betreft bij een - wel heel uitdagende- fantasie.
Hannie schrijft dat de website op de gedenkwaardige 18 september op zwart zal gaan (Zal dat ook de dag zijn waarop Maaike Helder helemaal niet blijkt te bestaan en haar naam enkel is gebruikt om de pennen in beweging te krijgen!??). Hannie, als je 18 september 1969 bedoelt, dan ben ik nu nog mooi op tijd om een stukje daarover te schrijven. Toevallig weet ik iets over die dag omdat ik daar gloeiend bij was.
Op 18 september 1969 werd het 25jarig bevrijdingsfeest van Eindhoven en de feestelijke opening van het stadhuis gevierd in aanwezigheid van koningin Juliana. Er waren ruim 300 agenten op de been omdat men vreesde dat het " Bevrijdingscomite Eindhoven 69" een demonstratie zou houden tegen de uitbreiding van de militaire oefenterreinen op de Oirschotse Heide en (en passant) tegen de militaristische politiek van het kabinet de Jong.
Op deze dag werden zes Eindhovenaren (waaronder ik) en een Veldhovenaar (volgens de krant hardhandig - want meegesleept aan de haren -) gearresteerd wegens samenscholing op een plein met duizenden mensen en wegens het niet onmiddellijk opvolgen van het bevel zich te verwijderen. In het politiebureau werden de arrestanten grondig van binnen en buiten gefouilleerd, werden de vingerprints vereeuwigd en mochten eenieder "en face" en "en profiel" op de foto. Na een doorwaakte nacht in de cel - het licht bleef aan en op gezette tijden werd door het luikje naar binnen gekeken door politieagenten die luidop verkondigden wat een "stukken" ze hadden opgesloten- werden we geboeid en /of met een stok in de lange broek naar de gevangenis in den Bosch gebracht. Al onze bezittingen werden ingenomen en de dames kregen een prachtige grijze geplooide gevangenisrok en een bloes in dezelfde opwindende kleur. De aalmoezenier bracht een zegenrijk bezoek en de etagebewaarder kwam met lijstjes voor bijzondere wensen. Wilden we wellicht gebruik maken van de gelegenheid op donderdag of vrijdag om te baden, of van de gelegenheid - eenmaal per vier weken- om de haren te laten knippen?. Of wilde we graag op maandag en vrijdag 125 gram margarine en op de woensdag 125 gram extra omdat we jonger waren dan 24 jaar?
Op 20 september mochten we- in afwachting van het proces dat in het voorjaar van 1970 zou worden gehouden- naar huis als we een verklaring zouden ondertekenen waarin stond dat we ons gedurende een termijn van zes maanden zouden onthouden deel te nemen aan een volksoploop, een samenscholing of een betoging. Vast was komen staan dat " tegen de verdachte gewichtige bezwaren bestaan en er een groot gevaar is voor herhaling van het feit".
Tijdens het "18 september proces" op 19 maart 1970 werden we verdedigd door mr. Cammelbeeck en veroordeeld tot een boete van 25 gulden. Een van de arrestanten verklaarde tijdens zijn verhoor dat hij absoluut niet begreep waarom hij werd opgepakt. Hij had immers alleen maar staan genieten van dat prachtige feest met al die rood-wit-blauwe en feestelijke rode vlaggen! Ja, hij had zelfs enthousiast mee gezwaaid met zijn rode vlag!
Het hoger beroep diende op 21 oktober 1970. Naar mijn herinnering is toen de boete alleen voor Theo Bouman en mij blijven staan en zijn de anderen vrijgesproken.
Volgens het krantenbericht uit 1970 is er filmmateriaal over 18 september 1969 in het gemeentelijk archief. Misschien dat daar op is te zien is of en hoe honden werden ingezet en de politie te paard de wegrennende actievoerders achtervolgde.
Zoals de ontmoeting van de zeemeeuwen met de golven, ontmoeten wij elkander en komen naderbij. De meeuwen vliegen weg, de golven rollen heen en wij gaan uiteen. (Tagore).
Sinds 1982 woon ik in Tolbert - 20 kilometer van de stad Groningen - samen met Boudewijn T. Op een van mijn eerste verkenningen van de stad Groningen zag ik aan de overkant van de straat Niek lopen. Hij groette me, met een blik van "waar ken ik die van", of misschien wel met de gedachte "ik hoop toch niet dat heel Eindhoven nu in Groningen komt wonen". In Tolbert begonnen we als leefgemeenschap een bedrijf in biologische producten. We leefden hier met 7 volwassenen en in de loop der tijd met 5 kinderen. Van 3 kinderen ben ik de moeder; van Tim, Lotte en Job. Ik heb me altijd rijk gevoeld hier met mijn ouderschap, mooi zinvol werk als studentendecaan en het leven in een prachtige omgeving. Inmiddels zijn alle kinderen groot en het huis uit. Bijna alle volwassenen van toen wonen hier nog dicht bij elkaar.
Met plezier groet ik alle bekenden en (vroegere) vrienden. Een aantal van jullie zag ik in de loop der tijd gelukkig nog eens terug. Ook degenen die ik niet meer ontmoette zal ik graag eens hier of daar tegen het lijf lopen. Dat geldt heel in het bijzonder voor Pia en Madeleen die ik beiden heb gemist.
Graag tot ziens eens en bedankt voor jullie schrijfsels en foto's.
Ied van O. (zie foto).
Terug naar reactie Jan D
Reactie Ied op Jan D
top
|
